Hooggevoeligheid in relatie tot rouw en verlies
Rouw en verlies zijn moeilijke ervaringen voor iedereen, maar voor hooggevoelige mensen kan het nog zwaarder zijn. Hooggevoelige mensen worden namelijk vaak gekenmerkt door de grotere hoeveelheid prikkels die binnenkomen en de diepgaande verwerking daarvan, wat betekent dat mensen met hooggevoeligheid gevoeliger zijn voor stress en overprikkeling. Dit maakt dat het rouwproces meestal wat zwaarder is, omdat er veel en diepgaande prikkels verwerkt moeten worden. Bovendien geven hooggevoelige mensen meer gewicht aan negatieve gebeurtenissen, waardoor ze meer kunnen lijden onder afwijzing, wat bij rouw kan voorkomen. Er zijn verschillende redenen waarom rouw bij hooggevoelige mensen nog harder binnenkomt dan bij andere mensen.

Hooggevoeligheid en rouw: het overnemen en aanvoelen van emoties van anderen
Hooggevoelige mensen voelen de emoties van anderen (en van zichzelf) beter en heftiger aan dan niet-HSP (High Sensitive Person). Dat maakt niet alleen dat ze doorgaans empathischer zijn, maar ook dat vaak niet goed duidelijk is wat van hen is en wat van een ander. In tijden van rouw kan het moeilijk zijn om de balans te behouden tussen hun binnen- en buitenwereld, omdat er nog meer prikkels op hen afkomen. Naast hun eigen emoties hebben hooggevoelige mensen dus de neiging ook de emoties van anderen erbij en op zich te nemen. Die eigenschap maakt ook dat ze doorgaans erg op anderen gericht zijn en zichzelf wegcijferen. Dat kan een prachtige eigenschap zijn, maar niet als dat betekent dat je je eigen rouw op het tweede plan zet. Je kunt immers het verdriet en de pijn van een ander niet dragen. Iedereen heeft zijn eigen verdriet en pijn te dragen. Je eigen rouw is trouwens al zwaar genoeg. Het geldt natuurlijk ook andersom: een ander kan jouw last niet dragen. Voel je daarom niet afgewezen als een ander er even niet voor jou kan zijn en besef dat diegene óók zijn of haar rouwproces heeft.

Gevolgen van diepgaande verwerking en afwijzingsgevoeligheid
HSP worden gekenmerkt door de grotere hoeveelheid prikkels die binnenkomen en de diepgaande verwerking daarvan. Bij rouw komt er veel op het brein af, en het verwerken van deze prikkels kost veel tijd en energie. Dit kan leiden tot overprikkeling, wat het rouwproces nog zwaarder kan maken, temeer daar HSP meer gewicht aan negatieve gebeurtenissen lijken te geven, zoals afwijzing en gevoel alleen te staan en in de steek gelaten te worden, wat het rouwproces nog moeilijker maakt.

Oude wonden en emotionele intensiteit
Uit onderzoek blijkt dat gebeurtenissen die grote impact hebben in ons brein worden ‘gekrast’. Bij HSP lijken deze krassen dieper en gedetailleerder te zijn, waardoor zij oud verlies scherper kunnen herinneren. Bij een nieuw verlies worden deze herinneringen opnieuw getriggerd, wat oude pijn weer naar boven kan brengen. Dit kan het rouwproces bij HSP extra moeilijk maken. Daarnaast hebben HSP vaak intensere emotionele reacties, wat kan leiden tot onverwachte en hevige emoties in het rouwproces.

Belang van zelfzorg en begeleiding
Het rouwproces kan bij HSP extra zwaar zijn vanwege hun gevoeligheid voor (diepgaande) prikkels en emoties. Zelfzorg en begeleiding kunnen daarom van cruciaal belang zijn. Een therapeut kan helpen bij het verwerken van emoties en het vinden van manieren om overprikkeling te voorkomen of te verminderen. Het is belangrijk om tijd te nemen voor het rouwproces en de emoties die daarbij komen kijken, zodat je uiteindelijk weer verder kunt met het leven.

Zelfzorg is daarom heel belangrijk in een rouwproces, juist als je hooggevoelig bent, maar voor veel HSP is dat moeilijk. Verlies jezelf niet uit het oog en schakel hulp van een therapeut in als je niet weet hoe je dat moet doen. Pas als je goed voor jezelf kunt zorgen, kun je er zijn voor een ander. Er zijn verschillende stappen die je kunt nemen om een gezond rouwproces te doorlopen, zoals het toestaan van je emoties, het nemen van tijd voor jezelf, het vinden van hulpbronnen in jezelf hoe je je verdriet kunt leren dragen, het zoeken van steun bij anderen en het vinden van manieren om je emoties te uiten en te verwerken. Het is belangrijk om te onthouden dat rouw een persoonlijk proces is en dat er geen “juiste” manier is om ermee om te gaan. Iedereen heeft zijn eigen tempo en manier van rouwen. Het toegeven van emoties en gevoelens aan jezelf is een innerlijke beweging die je kunt maken vanuit je hart en die je helpt bij het verwerken van emoties en ervaringen. Door toe te geven aan jezelf, vergroot je de helende ruimte van je hart en kun je meer rust en ontspanning ervaren in je lichaam.